-
1 исем фигыль
лингв. отглаго́льное и́мя -
2 исем фигыль
-
3 исем
1) и́мя, имена́ || именно́йисемегез ничек? — как ва́ше и́мя? как вас зову́т?
кемнедер исеме белән атау — звать кого-л. по и́мени
исемнәр күрсәткече — именно́й указа́тель
2) назва́ние, наименова́ние (книги, кинофильма, деревни, города, растения)чәчәкләрне исемнәре белән билгеләү — по назва́нию определи́ть цветы́
3) (доброе) и́мя, сла́ва, изве́стностьяхшы исем — до́брое и́мя
яман исем — худа́я сла́ва
исеме дөньяга мәгълүм галим — всеми́рно изве́стный учёный; учёный с мировы́м и́менем
4) зва́ние (деятеля науки, заслуженного артиста)мактаулы исем бирү — присво́ить почётное зва́ние
5) прозва́ние, про́звищеатның исеме Маймыл — кли́чка ло́шади Обезья́на
аңа исем тактылар — ему́ да́ли про́звище
6) в косв. п.а) исеменнән от и́мени, от лица́, и́менем кого-л.; чего-л.халык исеменнән — от и́мени наро́да
закон исеменнән — и́менем зако́на
б) исеменә на чьё-л. и́мядиректор исеменә хат — письмо́ на и́мя дире́ктора
7) лингв. и́мя существи́тельное || именно́йкүмәклек исемнәре — нарица́тельные имена́
исем төрләнеше — именно́е склоне́ние
•- исем кушу
- исем йөртү
- исем кую
- исем туе
- исем бәйрәме
- исем фигыль
- исем шәриф
- исем шәрифләр••исемгә (чыгу) — приобрести́ дурну́ю сла́ву (репута́цию); осла́виться
исеме бар, җисеме юк — см. исемдә генә
исеме белән атау — называ́ть ве́щи свои́ми имена́ми
исеме дә ишетелмәү — и в поми́не нет
исеме китү — слыть, сла́виться; просла́виться
исеме корысын! — что́бы ему́ пропа́сть
исемем (фәлән) булмасын! — не будь я ( Иван), е́сли!
- исемдә генәисеменә карама, җисеменә кара — (посл.) не смотри́ на кли́чку, а смотри́ на пти́чку
-
4 төрләнеш
сущ.1)а) измене́ние, изме́нчивость (напр. пищи, впечатлений и т. п.)б) ход измене́ний, изме́нчивоститөрләнеш процессы — проце́сс измене́ний
2) грам. измене́ние, склоне́ние и́ли спряже́ниесүз төрләнеше — словоизмене́ние
исем төрләнеше — склоне́ние и́мени существи́тельного
фигыль төрләнеше — спряже́ние глаго́ла
См. также в других словарях:
ясау — 1. Нин. б. әйбер эшләү, нәр. б. җитештерү 2. Нәр. б. оештыру, үткәрү өмә я. 3. Берәр затны яки нәрсәне нин. б. башка бер хәлгә китерү, әйләндерү, берәр төрле итеп тәрбияләп чыгару кибетче ясау. Төсен, формасын, кыяфәтен яки гомумән эчтәлеген дә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тиеш — с. 1. Кемнең дә булса өлешенә тигән, үзенә билгеләнгән. Кемгә дә булса бирергә, тапшырырга аталган яки адресланган 2. Бирергә кирәк булган, бирәсе. Бурычлы ул миңа күп тиеш, югыйсә 3. Тиешле (4) 4. Тиешле (2) 5. Исем, фигыль янында: шул фигыль… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җитү — I. ф. 1. Нин. б. урынга яки берәр әйбер янына килү, аны белән тигезләнү. Әйбернең озынлыгы (яки киңлеге) берәр нәрсәгә кадәр сузылуны, башы, очы шул әйбер белән тигезләнүне аңлата 2. Хәрәкәттәге кеше яки әйбернең артыннан куып барып тоту яисә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иде — ярд. 1. Исем, сыйфат, сан һ. б. ш. белән бергә тезмә хәбәр ясый, аларның үткәнгә караганлыгын белдерә кем идең, кем булдың юк иде әле 2. Хикәя һәм ният фигыльләрнең аналитик үткән заман формаларын ясауда кулланыла 1) көн туып килә иде. 2) анда… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төрләнеш — 1. (Төрләнү (1 2) ) 2. Вариант 3. лингв. Исемнәрнең, алмашлыкларның төрле сан, килеш һәм тартым, ә фигыльләрнең төрле зат, сан һәм заман формалары алып үзгәреше. Бер үк төрле кушымчалар ала торган исем, алмашлык яки фигыль төркеме … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
түгел — юкл. кис. 1. Барлык мөстәкыйль сүз төркемнәренә, исем фигыльгә, рәвеш фигыльгә, киләчәк заман хикәя фигыльгә һәм кайбер модаль сүзләргә өстәлеп, шулардан аңлашылган нәрсәләрнең юклыгын белдерә 2. Юклык формасындагы хикәя фигыль һәм юк сүзе янында … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
